Fourth Journey (MS 107/3/1-2)
26th August 1779
transcription
[26th August 1779]
26
goed weer westelyk wind.
term 54 - 70 - 60
doordien verder van zee was
reden de rivier al langs oliphants paden daar de oliphant lag, drie grote uren rydens na boven by de plaats daar de rivier een korte draay door het zuiden genomen hebbende n:t:o: aan schiet. sag een onegale regel tamelyk hoge bergen 6 myl van strand en paralel aan selve, schatte deselve van de hoogte des tafelbergs, vonden veel hoge doorn bomen en ruigte langs de rivier, dog kaal sanderig met schurfde heuvels. het land in eenige kleine bomen swart ebbehout cipres en rasijntjes hout. al hoge oevers. de hottentotten hadden ons gesegt dat sy een trop leeuwen by den doden oliphant gevonden hadden, myne honden joegen agter een grote trop bavianen in de boskasie langs de rivier, en beten er na gedagten een doodt, also hun bek met bloed was toen sy terug kwamen konden door de ruigte niets vinden. by den oliphant komende die tusschen hoge doornbomen en digte ruigte inlag, en sterk stonk gingen wy met onse geweren klaar in cas van leeuwen; die schoon de hottentotten vuur by de oliphant aangestoken haddden met een trop van ses tot in de smeulende as gelopen hadden, dog nu vernamen wy niets dan veel van hunne swarte mist en dat sy den oliphant de kop ingevreten en van de harsenen gevreten hadden ook een stuk van het oor, dat in dit dier syn gansche bladt bedekt had. mat hem so veel kon, syn hoogte van voren regte lyn was 10 voet 2 duim rynl: van agteren eer syn gat dat na de staart schielyk afheld was hetselfde sy lengte regte lyn twaalf voet 4 duim.
syn voorpoot sool 18 duim diameter syn agtervoet 2 duim langer en net so breed. syn tanden, synde een bul omtrent drie voet uit. dus een jong dier, een oliphant kan een grote doornboom omtrappen, en voed sig langs dese rivier, daar er nog tamelyk veel zyn, en in dit schrale land met de groente en bast der bomen langs de rivieren, voor al de doornbomen (mimosa). hinderende dus veel de groei der bomen. hier was, na dese, die met vier a vyf sware half tinne kogels geschoten was eer hy stierf, nog een trop geweest dog zy waren weer weg gelopen. uit dese doornboom loopt een goede gom die door de hottentotten gegeten word. Sag op een doornboom, die wel 70 voet hoog was een aap als die in outeniquas land, ook vandaag enige kwartels, tortelduiven en sogenaamde faisanten. doordien myn mantel vergeten had, reed na gepeild te hebben, schoon het avond was met een hottentot te rug na myn tent daar ik sonder enige leeuwen te vernemen met maneschyn na drie uren sterk rydens arriveerde met een draay over het gebergte of liever hoge rug. onse hottentotten niets op de jagt geschoten hebbende waren seer hongerig, en gingen na den oliphant welkers poten onder voet sy nog seer goed vonden en waar van 8 hongerige nog geen een onder voet op konden eten
Pinar bleef met de twe van renens by den Oliphant om te stellen op de leeuw, dog het wierd desen avond te laat. komende de leeuwen al brommende een half uur na dat vertrokken was by den oliphant. het volk vond s'anderen daags een poot seer ver vooruit gerukt
[page 25]
tonende de grote kragt van dit dier.
translation
[26th August 1779]
26
Good weather. Westerly wind.
Thermometer: 54-70- (and because we were further from the sea) 60.
We rode along the river along elephant-paths to where the elephant lay, fully three hours journey upstream at the place where the river, having made a sharp bend through the south, stretches out north by east. I saw an uneven line of fairly high mountains six miles from the shore and parallel to same. Estimated them to be the same height as Table Mountain. We found many tall thorn-trees, and undergrowth beside the river (but inland it was bare and sandy with rough hills), as well as some small trees: black ebony, cypress and raisin bushes. The river banks are all high.
The Hottentots told us that they had found a pride of lions at the dead elephant. My dogs chased after a large troupe of baboons in the thickets beside the river, and most probably bit one dead because their muzzles were bloody when they returned; but, because of the undergrowth, we could find nothing. When we reached the elephant, which was lying in thick undergrowth between high thorn-trees and smelled stongly, we approached with our guns at the ready in case of lions. Although the Hottentots had lit a fire at the elephant, a pride of six had walked through the smouldering ash so that we saw only that there was a great deal of their black dung around and that they had eaten into the elephant’s head and eaten into its brains, and also a piece of its ear, which in this animal covers the whole shoulder. Measured it as much as I could: its height at the front in a straight line was 10 Rhineland feet and 2 inches; it was the same height behind, from above its anus (it slopes sharply away below the tail). Its length in a straight line was 12 feet 4 inches. The sole of its front foot was 18 inches in diameter. Its rear foot 2 inches longer and was just as wide. Its tusks, it being a bull, about three feet out, therefore a young animal. An elephant can trample down a large thorn-tree and feed itself along this river where there are still a fair amount of them. In this poor country they eat the foliage and bark of the trees along rivers especially the thorn-trees (mimosa), thus much stunting the growth of the trees. After this one, which was hit by four or five heavy, half-tin bullets before it died, another herd had been, but they had gone away again. These thorn-trees produce a good gum which is eaten by the Hottentots. On a thorn-tree which was a good seventy feet high I saw an ape like those in Outeniquasland. Today also saw some quail, turtle-doves and so-called pheasants.
Because I had forgotten my cloak I first took bearings (though it was evening) and then rode back to my tent with a Hottentot, where I arrived by moonlight after three hour’s hard riding with a turn over the mountains (or rather high ridge) without noticing any lions. Our Hottentots not having shot anything on the hunt were very hungry; they went to the elephant and found its paw or lower foot still very good eating but eight hungry men were still not able to eat up a whole lower foot. Pienaar and the two Van Reenens stayed at the elephant to forestall the lion, but this evening it got too late. The lions came roaring half an hour after I had left the elephant. My people found the next day that one foot had been almost pulled off,
[page 25]
showing the great strength of this animal.