Second Journey (MS 107/1/1-2)
3rd November 1777
transcription
[3rd November 1777]
Den 3 Zondag
s'morgens maakte alles weeder vaardig helpende de wagen weder met onse hottentotten overend: en vonden tot onse verwondering niets gebroken, gingen o n o op met draayen digt onder de ćango rug. quamen na twe uren by een plaats voorgelegen aan de cango by enen van royen
alle slegte armoede plaatsen, hier scheid de cango uit schoon de rug nog langs het swarte gebergte voortschiet, lieten de oliphants rivier op een quartier aan onse regte hand.
die hier oost en west loopt digt langs een hoge rug waar agter in en regte lyn omtrent twe uren het Ćamńasi gebergte, (dat zig na alle streeken dog voornaamentlyk z en noord strekt,) op de distantie aan onse regterhand. trokken eerst iets noordoostlyk door een diepe cloof om welkers z. hoogte de oliphants rivier loopt, en quamen, door een struikige weg en enige riviertjes die alle van het ángos z in de oliphants rivier liepen en waarby vele doornbomen (mismosas) stonden so als overal langs de oliphants rivier oevers.
langs eene taamelyke plaats van enen schoeman, rust gelegen aan doornrivier geheten, [in margin:] alles nog caro velt wel halven men hier geen grote mollen ziet, dog kleiner by de huisen. waar de ene sindelyk en wel leefden hebbende zelf wyngaard en oranjes en andere vrugten, en toen verder oost aan ten ses uren, op de plaats van rensenburg kruisrivier hier spanden wy uit en exerceerden ons met de kogel te schieten, het wilt langs dese oliphants rivier is coudous hartebeesten en buffels, dog zagen zeer weinig wilt. ook (Cama) koomt hier by wylen leeuwen altoos hyaenas (wolve) wilde honden, ect
[annotated on page 37:]
[hette om ses] | [agt] | [middag] | [drie] | [ses] | [agt] |
51 | 63 | 73 | om vier uur 80 | 67 | 60 |
goed weer enigsins bewolkte lugt z weste koele windtje onse gecoppelde coers van atquas cloof tot rietfonteyn by roelof Camfer, is noord oost ten oosten geweest distantie agt uren regte linie, dog verder door draayen zyn hier digt onder het end der ćangoe, natte berg een hoge rug, waaragter na gissing twe uren regte lyn het swarte gebergte ten noorden. oost en west onse gecoppelde coers vandaag oost ten noorden distantie vier uren dog verder door drajen.
translation
[3rd November 1777]
Sunday the 3rd
Temperature. 6 o’ clock in the morning | 8 o’ clock in the morning | Afternoon 12 o'clock | Afternoon 3 o'clock | Evening 6 o'clock | Evening 8 o'clock |
51 | 63 | 73 | afternoon at 4 o'clock, 80 | 67 | 60 |
Good weather, sky somewhat overcast. south-west cool breeze.
Made everything shipshape again in the morning, helping to right the wagon again with our Hottentots, and found to our surprise that nothing was broken. Went uphill east north-east with turns directly under the Cango ridge. After two hours reached a farm, Voorgelegen, on the Cango belonging to a certain Van Royen. All poor, wretched farms. Here the Cango comes to an end although the ridge still runs alongside the Swartberg range. We left the Oliphants River, a quarter of an hour to our right; it here runs east-west close by a high ridge, behind which, at two hours distance as the crow flies to our right, are the Camnassi mountains, which extend in all directions but principally north and south. Travelled first slightly north-east through a deep kloof around the southern heights of which the Oliphants River runs; and came via a bushy road and a few rivulets – which all run south from the Angos into the Oliphants and along which many thorn-trees (mimosas) grew as they do everywhere along the banks of the Oliphants River – past a considerable farm belonging to a certain Schoeman situated on the Doorn River and called Rust. (Still karoo-country everywhere, and although one does not see the larger kind of moles, there are smaller ones near the houses). Schoeman lives decently and well here, even having a vineyard, oranges and other fruit. We then travelled on further east and towards six o'clock outspanned at Van Rensenburg's farm, Kruisrivier, where we exercised ourselves by shooting with bullets. The game along the Oliphants River is kudu, hartebeest and buffalo. We saw very little game however. Also cama [eland] sometimes come here, as well as lions and always wolves (hyenas) wild dogs etc. Our complete route from Attaquaskloof to Roelof Camfer's at Rietfontein was north-east by east, a distance of eight hours in a straight line, but longer due to turns. We are here directly below the end of the Cango, at Natteberg, a high ridge behind which I estimate he Swarte Bergen to two hours in a straight line to the north, running east-west. Our complete route today was east by north, a distance of four hours but longer due to turns.