11th October 1777

transcription

[11th October 1777]
sat den 11

konden om het betrokke weer onse reis rondom hanglip niet vervorderen. dog gingen na de louwrens rivier en van daar langs strandt naar het binnenste der baay.
dit hottentots holland is een kom door de grote keten bergen ten oosten geformeert, ten noorden door de heldere berg een ten westen uitspringende tak

[page 6-7]
ten zuiden door de voornoemde schapenberg, schoon er enige plaatsen agter dezelve na baay fals leggen dus liever, ten zuiden door baay fals ten westen ziet men door de grote vlakte het tafelgebergte dit districkt is omtrent vier uur diameter heeft 11 plaatsen, waar van enigen seer fraay, dog by het gebergte te veel water, dus kout, in de winter; zynde de saison omtrent twe weken laater als aan de Caap, het levert koorn, zeer goede vrugten, en op enige plaatsen goede wyn.
de ooste en zuidooste winden waayen hier vehement nogtans groeyd de Campher boom en eik ten noorden van de schapenberg op vergelegen zeer welig, men zou kunnen proberen om er meer nut van te trekken. dit vergelegen was de plaats van de gouverneur van der stel en is nu zeer in verval. dog zeer vermakelyk door het veele lommer, zynde de tuin vol veellerley soort zeer goede oranges
verder leven de inwoonders van hottentots holland, van landbouwen wynplanten, vrugten, vissen en kalk van kalkklippen, die by het strand gevonden worden, te branden. van de mond der louwrens rivier tot in de hoek van de baay tegen het gebergte is de distantie twe uuren, vindende men nog vier riviertjes die uit hottentots holland in zee loopen, er men in de hoek, de combuis genaamt komt, het strand is vlak dog begint iets agter de louwrens rivier met laage klippen te worden, en schiet z o op, hier brandt het sterk vooral tegen de zogenaamde franse baay over zynde een uur van de Combuis, deze baaytjes, zo als hexe, franse, lange etc zyn niets als plaatsen zonder klippen by strand daar de boeren hunne zegen trekken, hietende deze gansche streek de vishoek, en kan er om de branding geen schuit van buiten als in extra stil weer en zee aankomen dog in de hoek de Combuis zou zulks gemakkelyk kunnen geschieden, dog wie zou zig zo ver willen risqueren, voor een op komende wind. na alles naauwkeurig bezien te hebben keerden tegen avond naar vergelegen te rug.
[annotated on page 5:] den 11 thermometer om 8 uur Smorg: 57½ het water van de lourens rivier sakte de peil tot 3 - ⅓ Linie.
thermometer smiddags 66 mooy weer z o dog de wind is van de nagt na 12 uur wat gaan bedaren, nog betrokken in en op het gebergte z o wind dog niet sterk

translation

[11th October 1777]
Sat the 11th

Thermometer 57½ degrees at 8 o'clock in the morning. The level of the water in the Lourens River dropped to 3 1/3 lines. Thermometer 66 degrees in the afternoon. Fine weather. The wind south-east but began to drop somewhat from nightfall until 12 o'clock. Still overcast in and on top of the range. Wind south-east but not strong.

Because of the overcast weather could not proceed with our journey round Hangklip. Went however to the Lourens River and from there along the shore to the innermost part of the bay. This Hottentots Holland is a basin formed by the great chain of mountains to the east, to the north by the Helderberg, a branch jutting out to the west,

[page 6-7]
and to the south by the above-mentioned Schapenberg, although there are some farms behind the same towards False Bay so that [the basin] is in fact bordered by False Bay in the south. One can see Table Mountain across the wide plains to the west.

This district, about four hours in diameter, has eleven farms; some of which are very beautiful. However there is too much water at the mountain range, and this makes it cold in winter. The changes of season come about two weeks later than at Cape Town. It produces wheat, very good fruit and, on some farms, good wine. East and south-east winds blow violently here, but nevertheless, camphor and oak trees flourish greatly north of the Schapenberg at Vergelegen. One could try to make better use of this. This Vergelegen was Governor Van Der Stel's farm and is now in a bad state of decay. However, it is extremely pleasant because abunant foliage, the garden being full of many varieties of very good orange trees. In addition, the inhabitants of Hottentots Holland make a living from agriculture, vines, fruit, fishing and by burning lime from limestone which they find on the shore.

It is two hours' distance from the mouth of the Lourens River to the corner of the bay against the mountains, and four more streams are found flowing into the sea from the Hottentots Holland, before one reaches the angle which is called the Combuis. The shore is flat but a little after the Lourens River low rocks begin to appear, running in a south-easterly direction. Here the sea breaks strongly, in particular upon and over the so-called Franse Bay, an hour from the Combuis. These little bays, such as Hexe, Franse, Lange etc. are nothing more than places without stones on the beach where the boers can draw their nets, this whole area being called the Vishoek and no boat can reach it from outside on account of the breakers, except in extra calm weather and water. But in the corner of that Combuis this can easily be done. But who would be willing to take so great a risk in the face of a rising wind?
Having observed everything accurately, returned to Vergelegen in the evening.