Third Journey (MS 107/2)
30th September 1778
transcription
[30th September 1778]
30
gepasseerde nagt een ½ duim ijs in staand water gevroren, en alles wit. met een heldere lugt en zuidelyke wind die fris woei, zou anders hier sterker gevroren hebben, in den morgen omtrent twe uren voor dag begon het ‘t koutste te worden. de termometer stond een half uur voor son 30 gr: en met sons opgang 32.
vertrokken om half seven, kregen een chinees of bosjesman Carel genaamt, dewelke by enen van der walt woonde, en met my in het land sou gaan. reed met de gouverneur te paard voor uit en arriveerden na twe en half uur, door myne vorige weg na Stephanus Smit, de laatste plaats.
sagen enige bosverkens (sanglier d’afrique) bubalissen en springbokken, passeerden drie spruiten dewelke van onse linkerhand uit de sneeuwbergen kwamen, in plettenbergs rivier. by burgers waaren gepasseerden 17 august. 3000 schapen door de grote sneeuw, die 3 voet hoog lag gesmoort en door koude verongelukt by syn kraal lagen er nog 5 a 600,
barometer by smit 25 3 thermo: middag 63 gr na den middag 73 sons onderg: 63 helder weer z:o: frisse wind vertrokken n:o: t n: aan en kwaamen na vier rydens aan een fontein met riet begroeid daar goed water in was. en spanden uit. sagen enige noes spring bokken en bonte bokken die egter niet soveel wit hebben als by de caap en nogtans het selve dier zyn. barometer 25 vier dus byna niets gedaaldt. het veld was dorder als gepasseerde jaar synde ook twe maanden vroeger, de riffen houden nog al de selve strekking, namelyk z oostelyk en n:w: dog somtyds n: o telijk en z.w.
[page 12]
hieten dese plaats van heidens fontein, na Capt: luit: van heiden, cours vandaag vier myl n:o: t n:
translation
[30th September 1778]
30
Last night standing water was frozen with half an inch of ice, and eveything was white with a clear sky and a southerly wind which blew briskly; otherwise it would have frozen harder here. It began to reach its coldest in the morning, about two hours before daybreak. Half an hour before dawn the thermometer stood at 30 degrees; and at sunrise at 32 degrees.
Left at half past six. We have got a Chinese or Bushman called Carel, who used to live at a certain Van der Walt’s and is going to accompany me into the interior. The Governor and I rode ahead on horseback and, taking my previous route, we arrived after two and a half hours at Stephanus Smit’s, the last farm. We saw some bushpigs (sanglier d’Afrique), bubalis and springbok. We passed three streams which come from the Sneeuberg on our left into the Plettenberg River. At Burgers, on the 17th of August, three thousand sheep were smothered by a great snowfall which lay 3 foot deep and injured by the cold. In his kraal there lay another five- to six-hundred
Barometer at Smit’s: 25' - 3tenths. Thermometer: midday 63 degrees; afternoon 73 degrees; sunset 63 degrees. Clear weather. Fresh south-east wind.
Departed north-east by north, and after a ride of four hours came to a spring overgrown with reeds, where there was good water and outspanned there. We saw some gnus, springbok and bontebok, but these do not have as much white as those at the Cape, however they are the same animal.
Barometer 25 inches and 4 tenths, therefore we have hardly gone down at all. The countryside is drier than last year, it being also two months earlier. The ridges still all lie in the same direction, namely south easterly and north west; but sometimes north-easterly and south-west.
[page 12]
We call this place Van Heijden’s Fontein after Lieut. Van Heijden. Route today four miles north-east by north.