14th December 1778

transcription

[page 27]
[14th December 1778]
14

term 76 ­ 86 ­ 70 donder in den agtermid. begon op de Sneeuwberg en van alle kanten. een sware buy omtrent 2 uren met hagel wind en regen schoon en koel tegen avond

schoon weer oostelyk lugtje iets bewolk. warm. peiling van Jacobs. de straat na opgaaf. twe myl O:Z.O. midden der valey oost de grote kom water
is omtrent twe uren gaans in den omtrek smalste diameter 1/4 myl. Juries fontein. 1½ myl by het voetpad na de caro n ½ oost pinars plaats n:w: een myl. Wouter de vos een myl z:w: t z. de witsenberg w n w na opgaaf. dus draayd de weg door het n:w: na het westen om in het rode sand te komen. koude bokkeveld of frieslands bergen, so se sien kon n:w: drie ½ myl.
dese gehele verkeerde valey is een kom van 2 mylen strekkende n:w: en z:o: van Jan pinar pinars plaats by de poort. beginnen de waters z:o: op de plas water by de plaats van Schalk van der merwen te formeren het andere water n:w: van pinar tot by de rug by enen rensenburg loopt door de buffels cloof in hexe rivier. en al het andere van dit bokkevelt loopt door mostert hoek en formeert brede rivier
de valey heeft veel zand en vegetaal grond, op de kleij. is een derde langer als breed t n:w:

de hoogte der barometer 27 ­ 1 dus 2650. voet. de sneeuw valt hier dus wel een voet en blyft meest een dag leggen, het water vriest somwylen een duim. de koude fontein van Jacobs drinkwater schynt my swavel in te hebben na de smaak. in dese massa gebergte valt aan dese syde. de quadraat steen anders cos veel quarts en slegte cristallisatie. men klaagt hier op vele plaatsen in het land, dat door de aangroeiing der rhinoster bosjes. santilenea de grasgroeing veel belet is. wordende het saad door de wind selfs door de trekkende schapen, dien het in de wol valt voortgeplant. zynde dese struik in het begin der colonie niet so menigvuldig. dese verkeerde valey heeft die dikke massa hooge bergen van hexerivier in het W: de over zy bergen na de roggevelden lyken veel na de sneeuwbergen en formeren niet steil opgaande een hoog caro waaragter dese velden. 16 plaatsen tussen (met) de verkeerde valey koude en bokkeveld. hier vind men meest bonen en erweten.
kleine waterschildpadden in de valey zy stinken sterk en men gebruikt hun bloed voor tegengift in byten van slangen

translation

[page 27]
[14th December 1778]
14

Fine weather. Light easterly breeze. Somewhat cloudy. Hot.
Thermometer 76 - 86 - 70. Thunder in the afternoon; started on the Sneeuwberg and then from all sides. A heavy shower about two o’clock with hail, wind and rain. Fine and cool towards evening.

Bearings from Jacob's: De Straat (as indicated) two miles east-south-east; in the middle of the valley to the east the large water basin is about a two hours walk in circumference; and at its narrowest has a diameter of a quarter of a mile; Juriesfontein, at the footpath to the Karoo is 1½ miles north by half east; Pienaar’s farm, one mile north west; Wouter de Vos, one mile south-west by south; the Witsenberg: (as indicated) west-north-west. Thus the road turns north-west to west in order to reach Rodezand. The Koude Bokkeveld ­ or Friesland mountains, when visible, are three and half miles north-west. This whole Verkeerdevlei is a basin two miles long, extending north-west and south-east from Jan Pienaar’s farm at De Poort. The waters begin to form south-east in the pool on Schalk van der Merwen’s farm. The other water, north-west of Pienaar’s up to the ridge near a certain Rensenberg, runs through the Buffelskloof into the Hex River, and all the other waters of this Bokkeveld flow through Mosterthoek and form the Brede River. The valley is very sandy and with vegetal soil over the clay. It is a third longer than it is wide (to the north west).

The height according to the baromenter is 27 inches and 1 tenth; thus 2650 feet. The snow falls up to a foot deep, here mostly stays for about a day. Sometimes water is frozen up to an inch. From the taste the cold drinking-water from Jacob's spring seems me to contains some sulphur. The massif of these moutains is on this side, contains quadrate rocks, otherwise Cos, also much quartz and imperfectly formed crystallisations.
In many parts of this region people complain that the growth of the grass is greatly impeded by advance of rhinoceros-bush (santilenea); their seed is propagated by wind, and even by its falling into the wool of sheep as they migrate. When the Colony first began these bushes were not so plentiful.

This Verkeerdevlei has the solid massif of the high Hex River Mountains to the west. The mountains on the other side, towards the Roggeveld, look very much like the Sneeuberg and form a gently rising high type of Karoo that these fields lie behind. There are sixteen farms between and including the Verkeerdevlei and the Koude Warme and Bokkeveld. Here one generally finds beans and peas. Small turtles in the vleis. They have a strong stench and their blood is used as an antidote for snake bites.