Second Journey (MS 107/1/1-2)
11th January 1778
transcription
[11th January 1778]
11
weinig gedauwt mistige lugt nog w n w sterke wind die het weer helder en alleraangenaamst maakte.
gaf enige presenten aan de Caffers en hunne wyven en kinderen, die my in overvloed melk hadden gebragt, en vertrok na de mond der rivier, eerst liepen al de caffers me dog naderhand seven die by my bleven, na twe uren o z o aangereden te hebben quamen wy by duinen iets hoger als de hollandse duinen, dog niet breed met dikke bossen beset, waarin vele buffels en ook oliphanten syn, sogt te vergeefs een pad voor de wagen, waarna regt na de rivier reed, daar een opening van boven de duinen gesien had, dog hier was het weer so bossig dat de wagen er niet door kon en by de rivier hoge steile sandbanken opgewaayt. passeerde seer digt voorby twe buffels, die niet sag, staande in een bos, toen gepasseert was, liepen zy uit en myn hottentot schoot er na, dog miste en zy liepen weg. spande hier uit en ging met de caffers, en myn hottentot na het strand een klein half quartier van hier, de rivier was hier 80 a 100 treden breed en liep door bossige heuvels, dat een fraay gesigt gaf een zand bank was by de mond, daar de buffels overlopen en swemmen.
in dese rivier houden hippopotamussen dog niet by de see scheuwende sout water. vond het strand vlak en zandig. zonder rotsen, en weinig branding zynde de wind half strands dog geen baay. het strand strekte so ver zien kon o:t n: en w: half z: aan de linker oever van de rivier was tot in zee de een rotsige duin dog een half uur, westwaads was het strand vlak en schoon waarna men weer aan rotsige duin kwam, vond gene fraye schelpen of amber. de barometer gaf 29 - 6 kon met myn zeeoctand uit gebrek van horisont niet regt klaar raken, kreeg 77G 30.m
de caffers verwonderden zig over al dit, en dat myn vingers van de kwik niet nat wierden liet hun door een donker glas na de son kyken waarover zy zeer verbaast waren. nam de gesigten van dese plaats
[page 24]
en vertrok na de wagen, daar een grote trop andere caffers met bossen assagaayen in de hand vond, trackteerde myne ses met een stuk vlees, en gaf hun een soopje daar zy maar even van proefden en dan enen der anderen uitlagten over de gesigten die zy trokken als zy er van proefden. de gehele troep volgde weer terug. de andere caffers waren soldaten van titi en van over de rivier niet langs strands, so als voornemens was, na de sondags rivier kunnende ryden, keerde ik te rug en also de cours w n w voor het meeste was, was dit niet veel om, nam afscheid van mynen vriendelyke caffers, en spande een uur son by eene valey uit, die drie uren van die caffers af was. hiete dese valey douglas valey na de coll: douglas, wilde na de rivier gaan om een zekoei te schieten, dog vond het bos te digt zynde by de rivier alles laag bos, en vol oliphants, buffels en rhinoster paden, zodat met den donker konden verdwalen zag hier een haas, de eerste in dit veld ook vele hartebeesten vandaag.
in den morgen quamen drie hyaenas digt by onse plaats maar vertrokken op een schoot.
translation
[11th January 1778]
11
A little dew. A misty sky. Strong west-north-west wind still blowing, which made the weather clear and most pleasant.
Gave some presents to the Caffres and their wives and children who had brought me an overabundance of milk, and departed for the mouth of the river. At first all the Caffres came with me; but later only seven remained. After having travelled east-south-east for two hours we came to dunes, a little higher than the ones in Holland, but not wide and covered with thick bush. There are many buffalo and elephant in these. Looked in vain for a road for the wagon, and then rode directly to the river where I had seen a gap from the top of the dunes. But it became so bushy again that the wagon could not get through, and at the river there were high steep sand-drifts made by the wind. Passed very close to two buffalo which I did not see as they were standing in a thicket. After I had passed they came out and my Hottentot shot at them but missed and they ran away. Outspanned here, and went with the Caffres and my Hottentot to the beach which is less than quarter of an hour from here. The river was 80 to 100 paces wide here, and ran through bushy hills which gave a fine outlook. There was a sand-bank at the mouth where the buffalo cross and swim. Hiippopotamus inhabit this river, but not at the sea since they avoid salt water. Found the beach flat and sandy, without rocks; and there were few breakers, the wind being half angled along the beach, and yet with no bay. So far as I could see the shore extended east by north and west half south; and from the left bank of the river a rocky dune stretched right into the sea, but half an hour to the west the shore was flat and unbroken, after which there are rocky dunes again. Found no fine shells nor ambergris. The barometer gave 29 inches 6 tenths. From the lack of an horizon was unable to get a clear view with my marine octant; got 77 degrees 30 minutes. All this amazed the Caffres and also that my fingers did not become wet from the quicksilver. I let them look at the sun through a dark-glass which astonished them very much. Took the views of this place
[page 24]
and left for the wagon. There I found a large band of other Caffres with bunches of assegais in their hands. Treated my six to a piece of meat and gave them a tot of drink which they had scarcely tasted before laughing each other out at the faces they made while tasting it.
The whole band turned back. The other Caffres were Titi's soldiers from across the river. Being unable to ride along the shore, to the Sundays River, as it had been my intention, I returned, and because for the most part the route was west-north-west it was not too much of a detour. Took leave of my friendly Caffres and outspanned an hour before sunset at a valley which was three hours from the Caffres. Called this valley 'Douglasvlei' after Colonel Douglas. Wanted to go to the river to shoot a hippopotamus but found the bush too dense. There are low bushes everywhere at the river, full of elephant-, Buffalo- and rhinoceros-paths so that one could get lost in the dark. Saw a hare here today, the first in this part of the country, as well as many hartebeest. Three hyenas came close to our camp in the morning but after a shot they went off.