Journals

Fourth Journey (MS 107/3/1-2)

13th October 1779


transcription

[13th October 1779]
13

wind nog fors dog z:o: schoon weer.
term 55 - 80 - 65

was den ganschen dag besig met meten en examineren van dit schone dier. jammer was het, dat ik het vel ommogelyk mede kon nemen. dog sal 't met de beenderen proberen, uit alles dat hoor blykt my dat 15 a 16 voet de hoogte deser dieren is, men exagereerd gemeenlyk na enkelde individus detaillie der dieren in de natuurlyke historien

[page 48]
maat van een volwassen cameleopardalis bul. in hottentots Namacquas taal Neib meervoud Neina. in het Briquas of Moetsjoanaas toeka

rynlandse voeten duimen lyne
hoogte van voren, het dier regt over einde staande, van de top des kops tot de grond. 15 2 0
[hoogte] van de tip der muil langs hals en rug tot 't begin der staart, volgens de ronte 13 0 6
lengte der kop tot agter twe knoppen 2 4 4
[lengte] der staart met 't haair 4 3 0
[lengte] tot daar 't haair begint 2 2 6
hoogte van de grond tot op de schoft, regte lyn 9 11 0
volgens de ronte 10 4 0
hoogte van de borst boven daan daar de hals begint tot de grond. 7 5 8
[hoogte] van agteren tot op 't kruis regte lyn. 8 2 0
[hoogte] volgens de ronte 8 8 8
omtrek agter de voorpoten met de schoft 10 6 0
omtrek voor de agter poten 8 4 6
omtrek van de kop agter de ogen, voor de horen 3 7 4
[omtrek] agter de insisiven 1 8 0
[omtrek] van den hals by de oren. 2 6 6
[omtrek] om het midden 3 0 0
[omtrek] by de schoft 5 3 0
lengte der horens 0 7 0
omtrek by de basis 0 11 6
[omtrek] in den midden 0 11 6
[omtrek] boven om 0 7 6
distantie tussen de horens 0 4 6
[distantie] by de basis 0 2 0
[distantie] boven aan 0 4 6
lengte der oren 0 9 0
omtrek by de basis 0 11 0
gehele opening der gesloten muil 0 10 6
de boven muil twe en een quart duim over de onderste. opening lange diameter van t oog 0 2 4
[distantie] van 't midden des oogs tot voor aan de muil. 1 6 6
[distantie] tot 't midden des oors 0 8 6
[distantie] van 't midden der horens tot aan de muil. volgens de ronte 2 4 0
lengte voren van de voorklaauw tot de knie 3 2 3
[lengte] van de knie tot de elleboog 2 7 3
[lengte] van de klaauw tot 't eerste gewrigt. 0 9 0
[lengte] agter van 't eerste gewrigt 0 9 0
[lengte] in 't geheel van de klaauw tot hiel 3 3 9
[lengte] van de hiel tot de heeup. of liever by de gevrigt by de buik. 2 8 3
hoogte van de 't lyf tot de grond tussen de voorbenen 5 7 6
[hoogte van] in den midden 5 7 6
[hoogte van] tussen de agter benen 5 7 6

[in margin:] n:b: het kost hem moeiten om te gaan leggen en ook om op te staan hy legt op twederley manier. als een beest met de poten onder het lyf; dog meest gansch vlak op sy met uitgestrekte poten en hals. als hij gaat leggen gaat syn lyf eerst agter over, en sakt agter neer en dan weer voor neer. sij sijn seer nieuwsgierig en iets gewaar wordende koomen sij alle te saamen op een hoop, somtyds 14 of 15 in een trop.
[in margin:] de ribben saten by de borst bij den hals 4 duim vaneen en liepen spits onder byeen agter aan 't lyf waren sy seer rond en twe voet in den midden vaneen de wilden seggen dat de cameleopardalis klimt somtyds als een bok met syn voorste poten tegen de cameeldoornboom (mimosa) om te hoger de takken te kunnen bereiken, en staat dan op syn agterste poten, en vringt somtyds de takken met syn hals na beneden terwyl hy de bladen met syn muil vat.
[in margine: n:b:] de vrouw van eene Gideon Visage was eens te paard. digt by een trop gejaagt en bij twe gekomen synde waaren sy niet schuw of boosaardig, maar keken met grote nieuwsgierigheid na haar hebbende de vrouw gestreepte kleren aan. dese dieren draayden selfs haare hoofden boven het hooft van de vrouw die te paard sat, bewegende de lippen, sonder haar enig kwaad te doen. waarna sij heenen reed.
[in margin:] de cameeleopard sou in 3 a vier jaar syn wasdom hebben volgens seggen der wilden.

[page 49]

voet duim lynen
lengte van 't lyf in de horisontale lyn van 't begin der borst tot de billen regte lyn 5 7 7
volgens de ronte. tot midden voor de borst. 7 10 0
lengte van de voorklaauw of 't spoor 0 9 0
lengte brete breetste voorst 0 6 6
lengte der agter klaauw 0 8 0
lengte brete. breedst 0 5 6
omtrek onder om 't voorbeen 1 2 0
omtrek in den midden boven de knie 1 10 0
omtrek tegen 't lyf 3 6 3
omtrek onder om 't agterbeen 1 1 6
omtrek in den midden boven de knie 2 0 0
omtrek aan 't lyf 5 0 0
brete der borst 1 7 0
brete van agteren by de billen 2 2 3
grote der ballen langste diameter. seer grote ballen 0 6 0
punt der penis die veel als een eland is tot de ballen 1 2 0
brete der muil boven op de lippen 0 7 0
onder de kakebenen, seer smal vier en een half duim van de onderlip 0 2 0
langte des hals 5 11 6
brete van lyf by de schoft 4 0 0
[brete] om de midden 2 11 0
[brete] van 't kruis tot lies (hy heeft vier spenen als een eland.) 2 7 0
horisontale schynbare brete des hals by de schoft op 't breedst. 2 7 0
't midden 1 2 6
boven by de kop 0 10 0
schynbare brete der kop van de knop tot kaak: 1 1 9
by de neusgaten 0 6 6
op syn smalst 0 6 0
by de knoppen agter de oren. 1 0 6
de kop op syn breedst boven by de ogen 0 11 6
brete der manen in den midden 0 4 6
boven aan op de schoft daar sy ophouden 0 2 6

[in margin:] syne ribben saten meest twe duim vaneen als een koeibeest, iteki sei my dat een buffel se aaneen en overeen had. 't voorste been der ruggestreng of der kam die de hoge schoft maakt was 9 duim en twe duim [sic] van de anderen die maar een duim van een sat en lang de twede een voet waarna sy als een saalrug af nemen.
vond dat de cameeleopardalis niet volmaakt aan weersyden gevlakt is. schynbare perpendiculaire vlakke

hoogte der hoef
voor aan 0 4 6
agter 0 1 0
omtrek der staart boven aan 0 10 6
onder 0 3 0
[In margin:] hy heeft ses onder en ses boven kiesen byna als een eland dus 24 en 8 incisiven. de onderste agterste een aan ieder syde was drie wortelig. de tong was smal en als een eland en ook voor en agter aan wat ruig
hy had een knoestige ramskop. de bult op de neus boven de ogen was drie duim boven de oog knop verheven dus van 't midden des oogs seven duim vandaar tot onder by de kaak seven en een half, de voorhoek des oogs iets hoger als de agterste, de bovenlip plat en twe duim over de onderste. de neusgaten drie duim lange diameter een half duim opening twe duim onder en drie duim boven by der kop, vaneen. de bovenbult was vier duim lang drie breed in den midden, geen haair. eeltig en kalkhoudent, drie en een half duim lager na de neus is nog een

[page 50]
andere verhevendheid hier op ook een kale ronde eelte witplek een duim diameter de horens hadden enige kleine bulten niet regulier, omtrent de midden, als uitgroeisels, in een sekere gelykenis, als van de herten in europa dog sy verwisselen deselven niet dus niet rond maar iets kantig het bovenste der horens was rond en kaal boven op komende de swarte rand hairen een duim lang maar tot op een duim na het bovenste deel. het vel op de neus, sit so vast gegroeit dat met het cartilieuse er mede afsneid.
het gearkeerde op de kop maakt het hem daar smal. agter de horens tussen de oren heeft hy twe ronde knoppen twe duim hoog en ook diameter, een duim vaneen. waarop ook swart grys en iets langer als t andere haair
heeft ook die langwerpige drie ribben in de oren waaraan haair als andere gasellen, rosse manen omtrent over 't geheel vier duim lang de punten swart. 8 incisiven en als een eland ook los. syn knoppen of horens staan niet regt op maar maken een angel na agteren byna als een eland. de kaken na agteren op syn breedst agt duim. had een schoon levendig oog als een eland een en een quart duim langste en een duim kleinste diameter.
de muil seer plat breed en rond. heeft geen larmiers boven het oog waarom de leden swarte borstelige hairen een half duim lang boven leden meer als onder gefourneerd. is een verheven knop een duim verheven, rond diameter een duim twe duim van 't ooglid tussen oog en horen.
de oren waren van buiten heel wit vaal en kort haair uitgenomen de boven binnenrand daaraan tot omtrent drie duim van de punt wit sagt hair een duim lang. swarte ijle borstel hairen met rossen en witten vermengt om boven en onderlip. die het meeste en een duim langte tot drie duim na agter daar de smalte begindt die glad so als de rest is de hairen om de horens syn hard en een half duim lang en boven aan de rand swart hair de kop is meest ros en by de neusgaten die boven op de platte muil leggen iets swart en wit als bontagtig voor de neusgaten ros, onder de kin wit agtiger ook tot by de ogen dog geappeld ligt ros tussen oog en oor na onder, drie langwerpige donkere geappelde vlakken. de witte strepen die dan beginnen langs de nek en dan die grote irreguliere drie vier vyfhoekige swart rosse vlakken maken, syn wel twe en drie duim breed en lopen als straten in een plan van een irregulier geboude stadt. de vlakken worden groter en donker, na de zyden en borst hy had twe ovale swartagtigen op de syde iets meer na de buik. een voet lange diameter, de poten syn tot de knien en hielen witvaal even hier en daar vuil ros gespekt. de agter en voorbouten hebben ligter en kleider vlakken ook binnens beens. dus meer witagtig als de rest van 't lyf. die ligte kleine vlakken gaan tot onder de buik en borst byeen, dog penis en balsak vuil wit. hy heeft geen kleine hoefjes maar syn grote hoef steekt agter twe duim uit, de hoef gespleten en meest als een eland. aan de hielen en ellebogen heeft hy kleine eeltige plekken als van 't leggen ook onder 't lyf agter de voorbenen, legt egter ook op syde. 't hair van de staart is swart en enige witten, half so dik als van een oliphant is van de lengte der staart, en begind aan een ronde knop die op 't einde der staart is. boven op de naad der staart schieten enege

[page 51]
anderhalf duim lange rosse hairen als een naad tot op 't kruis. daar na begint boven op 't midden van 't lyf tussen de twe benen. een plaats als een star of draaj in 't korte gladde haair lopende daar met de punten na voren tot in de maan die boven tot agter de voorpoten als t dier staat smal eindigt en niet so ver op de rug als in allamans tekening. voor de rest is 't hele vel glad en korthairig. de schoft (van dit dier sit als op de borst maakt een gedeelte des hals. die hy heen en weer in 't lopen, als een struisvogel en langsaam beweegt, om als 't ware om de balans te houden,) en is oorsaakt dat hy so laag agter schynt anders is borst en kruis egaal, het kruis maakt een tamelyke smalle spitse verheventheid op de rug. en de twe borsten komen ook rondagtig voor uit. de korte van 't lighaam en de hals die met de schoft regt omhoog staat als t dier staat doet hem veel als een struisvogel lykenen. ook hieten enige bosjemans hem de vierbenige struis. dit dier had een kleine galblaas, dan syn ingewand meest als een eland en geen vyfde sak om water te laden als de cameel heeft 14 grote ribben en vier kleinen, of liever de vier aan ieder syde platte beenen tussen de ribben en bekken. aan ieder syde die byna op de helft des lighaams beginnen de hoge kam maakt de schoft een die grote disproportie tussen voor en agterlyf, de ribben anders met het agterste deel egaal. syn vel meest een half duim en een lyn dik hy was vol bosluisen. syn vlees smaakt veel als elandsvlees en is lekker. en bul en koei hebben horens, en verschillen weinig in gedaante na 't seggen. de wervelbenen der nek syn singulier. synde seven ieder dooreen, omtrent elf duimen lang

sond de ossen na de rivier om te drinken dit ver synde, syn nog niet geretourneerd. de bosjemans syn meest met pinar na de rivier gegaan.
coers tot hier o:t:z: 2 en ½ myl. een rinoster heeft desen morgen de meiden die megaan seer wild gemaakt, dog op een schoot van een myner hottentotten weggelopen.
enige deser bosjemans droegen een groot deel riemtjes als een groot nest om de hand; dit was een jagers eerteken.

translation

[13th October 1779]
13

Wind still strong but southeast. Fine weather.
Thermometer: 55-80-65.

Was busy the whole day measuring and examining this beautiful animal. It was pity that I could not possibly take the skin with me. But I shall try to do this with the bones. From everything I hear the height of these animals is 15 to 16 feet. Generally in the natural history books it is exaggerated by extrapolating from the details of individual specimens

[page 48]
Measurement of an adult giraffe bull
(in the Namaqua-Hottentot language: Neìb, plural: Neina. In Briqua or Moetsjoana: Toeka.)

Rhineland feet Inches Lines
[Height] in front, the animal standing straight up, From the top of the head to the ground 15 2 0
[Height] from the tip of the muzzle, along the neck and back, to the base of the tail, following the curve: 13 0 6
Length of the head to behind the two tufts 2 4 4
[Length] of the tail with hair 4 3 0
[Length] to where the hair begins 2 2 6
Height from the ground to the top of the shoulder, straight line: 9 11 0
[Height] Following the curve: 10 4 0
[Height] from the top of the breast (where the neck begins) to the ground: 7 5 8
[Height] from behind, to the top of the crupper, straight line: 8 2 0
[Height] From behind, following the curve 8 8 8
Circumference behind the fore feet including the shoulder: 10 6 0
[Circumference] in front of the hind feet 8 4 6
[Circumference] of the head behind the eyes in front of the horns 3 7 4
[Circumference] behind the incisors 1 8 0
[Circumference] of the neck at the ears 2 6 6
[Circumference] of the neck in the middle 3 0 0
[Circumference] Of the neck at the shoulder 5 3 0
Length of the horns: 0 7 0
Circumference at the bases: 0 11 6
Circumference in the middle 0 11 6
Circumference round the top 0 7 6
Distance between the horns 0 4 6
Distance between at the base 0 2 0
Distance between at the top 0 4 6
Length of the ears 0 9 0
Circumference at the base of the ears 0 11 0
From one corner of the muzzle to the whole opening of the closed muzzle (The upper part of the muzzle is 2 and a quarter inches above the lower part) 0 10 6
Opening of the longer diameter of the eye 0 2 4
Distance from the middle of the eye to the front of the muzzle 1 6 6
[Distance] from the middle of the eye to the middle of the ears 0 8 6
[Distance] from the middle of the horns to the muzzle following the curve 2 4 0
Length in front from the fore hoof to the knee 3 2 3
[Length in front] from the knee to the elbow 2 7 3
[Length in front] from the hoof to the first joint 0 9 0
Length behind of the first joint 0 9 0
[Length] altogether from hoof to heel 3 3 9
[Length] from the heel to the hip (or rather at the joint near the stomach) 2 8 3
Height from the body to the ground between the forelegs 5 7 6
[Height] From the body to the ground in the middle 5 7 6
[Height] From the body to the ground between the hind legs 5 7 6

[In margin:] N.B. It gives them trouble to lie down and also to stand up. It lies in two different ways: sometimes like cattle with its feet under its body, but mostly completely flat on its side with its feet and neck outstretched. When it is going to lie down it first leans its body backwards, then it lowers it hind-quarters and then towards the front. They are very inquisitive and when they notice something they gather together in a cluster, sometimes fourteen or fiftteen in a herd
[In margin:] In the chest at the neck, the ribs lie four inches apart and converge to a point below. They are very round at the back of the body, and are only two feet apart in the middle. The savages say that sometimes the giraffe mounts camelthorn trees (Mimosa) like a goat with its forefeet in order to reach the higher branches. It then stands on its hind feet, and sometimes twists the branches down with its neck while it takes the leaves into its jaws
[In margin:] N.B. The wife of a certain Gideon Visagie once chased close up to a herd while on horseback, and coming alongside two found them neither shy or aggressive, but they gazed at her with great curiosity, the woman having striped clothing on. These animals even bent their heads over the head of the woman while she sat on her horse, moving their lips without harming her in the slightest after which she rode away.
[In margin:] According to the savages the giraffe reaches maturity in three to four years.

[page 49]

Rhineland feet Inches Lines
Length of the body in an horizontal line from the base of the chest to the rump in a straight line 5 7 7
[Length] following the curve to the middle of the chest 7 10 0
[Length] of the fore-hoof or its print 0 9 0
[Length] of the fore hoof-width at its widest in front 0 6 6
[Length] of the rear hoof 0 8 0
[Length] of the rear-foot’s width at its widest 0 5 6
Leg circumference around the fore-leg below 1 2 0
[Leg circumference] in the middle above the knee 1 10 0
[Leg circumference] at the body 3 6 3
[Leg circumference] the hind legs below 1 1 6
[Leg circumference] in the middle above the knee 2 0 0
Circumference at the body 5 0 0
Width of the breast 1 7 0
Width behind, at the rump 2 2 3
Size of the balls, longest diameter (very large balls) 0 6 0
Tip of the penis (which is very like an eland’s) to the balls 1 2 0
Width of the muzzle above the lips 0 7 0
Width of the chin (very narrow) four and a half inches from the lower lip 0 2 0
Length of the neck 5 11 6
Width of the body at the shoulder 4 0 0
Width around the middle 2 11 0
From the crupper to the groin (it has four teats like an eland) 2 7 0
Apparent width of the neck at the shoulder, at its widest, horizontally of the head 2 7 0
[Apparent width] of the neck in the middle, horizontally 1 2 6
[Apparent width] of the neck above at the head, horizontally 0 10 0
[Apparent width] of the head from the tuft to the jaw 1 1 9
[Apparent width] of the head at the nostrils 0 6 6
[Apparent width] of the head at its narrowest 0 6 0
[Apparent width] of the head at the tufts behind the ears 1 0 6
The head at its widest, above at the eyes 0 11 6
Width of the mane, in the middle 0 4 6
Width of the mane at the top 0 2 6
Width of the mane at the shoulder where it ends 0 2 6
Height of the hoof, in the front 0 4 6
Height of the hoof at the back 0 1 0
Circumference of the tail at the top 0 10 6
Circumference of the tail below 0 3 0

[In margin:] Its ribs are generally two inches apart and are placed like those of a cow. Iteki tells me that a buffalo’s are close together and above each other. The front bone of the spine (or backbone) that forms the high shoulder was nine inches, and it was two inches away from the other bones which lay but one inch apart from each other; and along the second was one foot, after which they taper like a saddleback. Found that the giraffe is not spotted in exactly the same way on each side. Spots appear to be perpendicular.)

[In margin:] It has six upper and six lower molars, almost like the eland: thus 24, and eight incisors. The lower rear one on each side had three roots. The tongue was narrow and like an eland’s and was also somewhat rough in front and behind.

It had a bumpy ram’s head. The bulge on the nose above the eyes was raised three inches above the ridge of the eyes. Thus from the middle of the eyes it was seven inches. From there it was seven and a half inches to the bottom of the jaw. The front corner of the eye was a little higher than the back. The upper lip flat and two inches over the lower. Diameter of the nostrils: three inches long; openings, half an inch. Two inches below and three inches above the head, apart. The upper bulge was four inches long, three wide in the middle; no hair, horny and calcareous. Three and a half inches lower down the nose there is another protuberance

[page 50]
here as well: a bare, round, horny white spot, one inch in diameter. The horns had some small lumps, uneven, in the middle, like growths. Had a certain similarity to those of the stag in Europe; but it does not shed same. Thus not round but somewhat edged. The top of the horns are round and bare; the black ridge of hairs further up is an inch long and comes to within an inch of the top. The skin on the nose grows so close that the cartilage comes off with it when it is cut. The bow-shape of the head makes it narrow at this point. It has two round protuberances behind the horns and between the eyes, two inches high and same diameter, one inch apart, on which is grey and black hair somewhat longer than the other hair. It also has those three rectangular ridges in the ear with hair on, like other gazelles. Russet mane in general about four inches long, the tips black. Eight incisors and loose as with the eland. Its tufts or horns do not stand upright but are angled backward, almost like an eland’s. The jaws, behind at their widest, eight inches. Has fine lively eyes like an eland, one and a quarter inches at its longer and one inch at its smaller diameter. The muzzle is very flat, wide and rounded. (Has no tear-ducts). Above the eye – around the lids of which are black bristly hairs half an inch long, more plentiful in the upper lids than the lower – is a raised knob, one inch high, one inch in diameter, and two inches from the eyelid between the eye and the horn.

The ears were completely greyish-white on the outside, with short hair, except for the inside of the ridge above. From there on until about three inches from the tip there was soft white hair an inch long. Around the upper and lower lip sparse, black bristly hairs, mixed with some russet and white. These were mostly an inch to three inches long behind, where the narrow part begins, which is smooth as is the rest. The hair round the horns is stiff and half an inch long and there is black hair above the ridge. The head is mostly a reddish brown but somewhat black and white, as though piebald at the nostrils which are high up on the flat muzzle. Russet in front of the nostrils, more whitish under the chin, up to eyes as well but speckled a light russet. Between and beneath the eye and the ear three elongated, darkly flecked patches. The white stripes which then begin along the neck and thereafter those large uneven three, four or five-angled dark russet patches are a good two or three inches wide and run like the streets on the plan of an irregularly built city. The patches become larger and darker towards the sides and the breast. It had two oval, blackish ones on the side, somewhat towards the belly and a foot long in diameter.

Up to the knees and to the heels the feet are a whitish-brown, lightly speckled a dirty russet in places. The hind- and fore-quarters have lighter and smaller patches (the inside of the legs as well); thus more whitish than the rest of the body. The small, light patches come together under the belly and breast, though the penis and scrotum are, however, a dirty white. It has no small hoof-spurs, but its main hoof protrudes two inches behind. The hoof is divided and very like an eland’s. It has small horny places on the heels and elbows as if from lying down. Also under the body behind the fore-legs, but somewhat to the side.

The hairs of the tail are black with a few white ones, half as thick as an elephant’s, is the length of tail, and begins with a round protuberance at the tip of the tail. Above the seam of the tail some long russet hairs, an inch and a half long, protrude like a seam up to the crupper.

[page 51]
After this, above and in the middle of the body between the two legs a place begins like a star in the short smooth hair – the tips of which in that place point forward – up to the mane which, when the animal is standing, ends narrowly from above to below the forefeet, and not as far up the back as in Allamand’s drawing.

For the rest, the whole skin is smooth and short-haired. The shoulder of this animal is placed as though the breast formed part of the neck. It moves the neck backwards and forwards, slowly as it walks, like an ostrich, to keep its balance as it were, and this reason it to appears so low behind. Otherwise the chest and crupper are level. The crupper forms a somewhat narrow and pointed peak on the back and the two breasts are curved in front as well. When this animal stands, the shortness of its body with the neck and shoulders sticking right up erect, make it seem very much like an ostrich. Indeed some Bushmen call it the four-legged ostrich.

This animal has a small gall-bladder. On the whole its entrails are like an eland’s. (Has no fifth pouch to hold water like a camel). Has fourteen large and four small ribs (or rather the four on either side are flat bones between the ribs and the pelvis) on each side which start about halfway up the body. The high comb of the spine forms the shoulder and makes for the great disproportion between the fore and the rear of the body. The ribs are otherwise the same as the rear ones.

In general its skin was half an inch and one line thick. It was full of ticks. Its flesh tastes like eland and is good. Both bull and cow have horns and vary, so it is said, little in stature. The vertebrae in the neck are extraordinary: there are altogether seven, each about eleven inches long.

Sent the oxen to the river to drink and, since it is far, they have not yet returned. Most of the Bushmen have gone to the river with Pienaar. Route here east by south two and a half miles. This morning a rhinoceros badly worried the women travelling with us, however after a shot from one of my Hottentots it ran away. Some of these Hottentots carried a great many leather straps around their hands, like a large nest, this was a hunter’s badge of honour.