Journals

Fifth Journey (MS 107/4)

20th November 1785


transcription

[20th November 1785]
den 20 Sondag

de wagen had insgelyks door het ligt van Jacob tyssen verleid in een laagte uitgespannen en quamen te ses uuren s'morgens eerst hier, synde ik bedugt

[page 3]
geweest dat er iets ongelukkigs aan gebeurd was.
doordien ik myn Nieuw Engels astronomies Quadrant met my hebben, egter met alle voorsogt, in een op seelen rustende dubbelde kist gepakt. met myn barometers so als na gewoonte in hunne kist in myn slaapjas gewonden.
onsen vriendelyken hospes van Aarden was seer in syn schik dat ik by hem kwam en is den beste schutter van dese contreye gerekent; nadat de sware hette van den dag wat over was vertrok ik ten half vijf en kwam quart voor sevenen aan burgers drift, van de berg rivier dewelke thans maar een knie diep water had en seer smal was na een driequartier uurs (alles niet hard gereden) quamen wy aan de sogenaamde eikenboomen de plaats van den landbouwer de beer die my seer vriendelyk ontfong hier overnagte ik

[page 3a]
weer en wind iet noordelyk
broejend donder lugt.
son steekt.
stil en warm
Termomet
80 ­ 98 ­ 99 ­ 103 in de son dog wat betrokken. iii om twe uren
84 savons 6 uur
rond om aan dese grote Paardeberg leggen 8 plaatsen die goede wyn en koorn opleveren.
dog de Klaauw siekte heerst er veel onder het vee de berg heeft de naam na de veel wilde paarden (zeebras) dewelke er waaren dog nu syn er mogelyk nog 4. a 5. zynde vertrokken of gedood.

NB Juffer Mouton, nu weduw Hendrick Van Aarden was een vrouw van 81 jaar, en de moeder van Hannes van Aarden thans bewoner van dese plaats
sy was aan de 24 rivieren opgebragt, in hare jeugt waren aldaar so vele Oliphanten dat die selfs het vuur niet vreesden maar het graan kwamen destrueren
eene uitlander met name andries wilde een stel voor een Oliphant maken het geen men ondoenlyk agte hy maakte er een, en in den nagt ging het af en men vond een seer grote oliphant doodt, hy had het hele stel om ver gevallen dese Juffer was selfs op die oliphant na syn doodt gaan sitten
andries had tot dese stel drie lopen met stukken yser gebruikt en het had hem in de kop getroffen

translation

[20th November 1785]
The 20th Sunday

The wagon had likewise been led astray by Jacob Tyssen’s light and had outspanned in a valley and only arrived here at six in the morning. I had been apprehensive that some accident might have occurred

[page 3]
because I have my new English astronomical quadrant with me, although it is packed with all precaution in a double case, lying on straps with my barometers with my dressing-gown wound around them as usual in their own case.

Our kind host Van Aarden was truly delighted that I had come to him. He is accounted the best shot in this area.

I departed about half past four when the great heat of the day was over, and at a quarter to seven arrived at Burgersdrift, on the Berg River the water of which is presently only knee deep and very narrow. After three quarter of an hour, none of it ridden fast, we came to Eikenboomen the farm of the crop-farmer De Beer who received me extremely kindly. I spent the night here.

[page 3a]
Weather and wind somewhat northerly.
Thunder storm brewing.
Sun scorching.
Calm and hot.
Thermometer:
80
98
99
103 in the sun (though somewhat overcast) iii at 2 o'clock
84 at six o’clock in the evening.

Eight farms are situated around this Great Paardeberg that produce good wine and wheat. But foot-and mouth-disease is very prevalent amongst the stock. The mountain gets its name from the many wild horses (zebras) that used to be here, though now there are possibly 4 or 5 left the rest having departed or died.
N.B. Mistress Mouton, now the widow of Hendrick Van Aarden, was a woman of 81, and the mother of Hannes van Aarden, the present occupier of this farm. She was brought up at the 24 Rivers. In her youth there were so many elephants there that they were no longer afraid of fire, but came and destroyed the grain. A foreigner, by the name of Andries, wanted to make a trap for an elephant which people regarded as impossible. He set one, and it went off in the night and a very large elephant was found dead. It had pulled the whole trap over. This lady went and sat on the elephant when it was dead. For this trap Andries used three muskets and bits of iron and it had hit the elephant in the head.